Rehber | temel fotoğrafçılık terimleri

kaganakin

Kayıtlı Kullanıcı
Katılım
5 Şub 2020
Mesajlar
49
Tepkime puanı
56
Puanları
18
Konum
Kastamonu
Merhabalar değerli 1tik.net sakinleri. Bu konuda sizlere, özellikle fotoğrafçılığa yeni başlayanların aklını kurcalayan, aslında herkesin öğrenebileceği, sadece biraz pratik isteyen temel fotoğrafçılık terimlerinden bahsedeceğim.

Bir fotoğraf makinesi aldınız, veya alacaksınız. İnternete baktığınızda veya fotoğrafçı bir yakınınıza sorduğunuzda muhtemelen sayısal değerler ile ifade edilen; Diyafram,Perde Hızı, ISO terimlerini görmüş veya duymuşsunuzdur. Sayısal değerler ile ifade edilen bu terimler, başta kafa karıştırıcı gelse de aslında mantığını kavradığınızda çok basit terimlerdir. Biz aslında bu 3 temel terim ile ışığı kontrol ederiz. Fakat bu terimler yalnızca ışığı kontrol etmez. Bu konu da sizlere anlatabildiğim kadarıyla, hangi değişkenin ne işe yaradığını, arasındaki farkların ne olduğunu, genelde hangi koşullarda ne şekilde fotoğraf çekildiğini anlatmaya çalışacağım. (Örnek olarak ekleyeceğim fotoğrafları, üzerinden ekleyeceğim ki, sizler de hemen yeni sekmede açıp pratik yapabilesiniz.)

DİYAFRAM (APERTURE/IŞIK ARALIĞI) NEDİR?

D6FZHXf09HpyW7LONbSrGuT5zg69qr_qwR3uivXVPc0eS00Ib4kqk_G-pvabbXWEvTixSFl_e_P8kh-f6991za2lOLY0TCheKFZYc3VceJqW8g2chOwUvhPM1c8129t5zK_2gdWa

Diyafram dediğimiz değişken, fotoğraf makinesine takılı olan objektifin içerisindeki diyafram yapraklarının ne kadar açık olduğunu ifade eder. Sayısal değerler kullanılır.Değer ne kadar az ise diyafram o kadar açık demektir. f/2.8 Değerinde diyafram f/8 değerine göre daha açıktır.
Peki diyaframın açık veya kısık olması neyi ifade eder?
Diyafram objektif üzerinden sensöre giren ışığın miktarını ayarlamaya yarar. Diyafram değeri ne kadar az olursa, yani diyafram ne kadar açık olursa sensöre o kadar fazla ışık girecektir, dolayısı ile fotoğrafımız o kadar aydınlık olacaktır.

F2.8
ywR-16in05YF61g97C-oDeuROwHL7W8uXDk1K2Xtde6drWaWaK9L0_vyGfInCJh3TIYTa3BbY7u36oqVIawPDARCh3xwghqUP_j3fw4h05D_uU3MiAyL2OVWQcPh7T7cQo6HgC87

F5.6
400_ISO_60_0005.jpg
F11
5gTuzCpfaugu3CRhw179JUjTc8PSrtB2uj5ShG-FAeFlJxRtaXAPg6ylnQPhgFa0wLRPuDmi5IwIQ6WlTYGjPQxvVt9bF7ehNsrylH31WHXsKuuCe9fF_reDM6YzlRq-XILlXAqZ

Gördüğünüz üzere diyafram açıldıkça fotoğraftaki ışık artmakta. Fakat diyafram sadece ışığı mı etkiliyor? Hayır. Diyafram aynı zamanda, özellikle portre fotoğraflarına çok önemli olan bir hususu daha etkilemekte. Alan Derinliği. Net alan derinliğini farklı bir konuda daha detaylıca açıklayacağım, fakat en basit haliyle, fotoğrafta ne kadar alanın net ne kadar alanın flu yani bulanık olduğunu gösteren terime, Net Alan Derinliği denilmekte. Ya da daha kısa tabirle "Kardeşim benim şöyle bi fotoğrafımı çek, ben net olayım arkası bulanık olsun ha!"

Objektifin önünde yatay şekilde dümdüz bir çizgi düşünün. Bu çizgi diyaframı açtıkça daralıyor (Yani net alan derinliği azalıyor) Diyaframı kıstıkça bu çizgi genişliyor (Yani net alan derinliği artıyor) Bu sebepten manzara fotoğrafları gibi geniş detaya ihtiyaç duyulan fotoğraflarda genelde diyaframı kısıyoruz ki net alanımız artsın. Portre fotoğrafçılığında genelde diyaframı açıyoruz ki modeli arka plandan kopartalım.

F11 / 1/60 / ISO: 1600
T3vcMkPTUa5-Q-m6RU4vMu-8_2m4kfhUEUq2zyS6wzRsVKfmiHPBTsdCEUR7qbNtYO5fiVl0XvdW1oIFNZGj84pG-rp2HTzjwZdNR8txx-SAVviDOPhmEUvtZNpEG8d5rq8zZOLm

F5.6 / 1/60 / ISO:400
o9gysbmGL1dJUbNT0a1vrp8qFdK_2GQIoPLgH-r1z7I4ndoFyw3b7_zMqhS-1qjU6cXawRo5q-0j3BoUJimlMyXMJr2kVwtW3rAW5Et2uuifE5XEYdREqueDX0DhBYhl3iaSXNhH

F2.8 / 1/60 / ISO:100
bLchlqpR6-2iVY9AGfXWnru8mFEgZPPkZnQkBZOisTims6Um1opLGPqMfUmTOSXCYLzpORAZrMHM1D9XvWxiipqA9rZD8G4bh6x0Y2bb0NXYAUlbyi12s2huuOUfHcn_2YTY-MPX

Örneklerde gördüğümüz gibi diyafram açıldıkça net alan derinliği azalıyor, yani netlediğimiz obje harici kısımlar bulanıklaşıyor. Peki diyaframı değiştirmeme rağmen ışık miktarı nasıl aynı kaldı? Ben bu örneklerde ISO değeri ile oynadım, yazımızın geri kalan kısmında ISO nun ne olduğunu da göreceğiz. Gördüğünüz üzere diyafram değeri temelde ışığı kontrol eden fakat çok önemli farklı bir değişkeni de kontrol etmeye yarayan bir terim.



pUYfVrR4KlKU8ucdiGaiEh2LMEimm9AVPwgXYcUEqE1E1lQumpLIAjcFiqesL9g98gts2qnja51o7jQPlDT3MlXbCCN0QkOkBPEfqvHK-Rao6yofPK30C3OxGqkR-PIv1cdYIAD-

PERDE HIZI (SHUTTER SPEED/ENSTANTANE)
Perde hızı da tıpkı diğer terimler gibi ışığı kontrol etmeye yarar. Fakat diyaframın aksine sensöre düşecek ışık miktarını değil, sensöre düşecek olan ışığın ne hangi süre zarfında düşeceğini ayarlar.
Yani kısaca açmak gerekir ise, fotoğrafımızı çekecek olan sensörün önünde bulunan perdenin ne kadar süre ile açılıp kapanacağını belirtir.

bunu 5" -2" -1" -1/2 - 1/15 - 1/30 - 1/250 - 1/4000 gibi değerlerle ifade ederiz. Örnek olarak;
1/2 : saniyenin 2de 1inde
1/30: saniyenin 30da 1inde
1/4000: saniyenin 4000de 1inde
ışık sensörüme yansısın ve fotoğraf çekilsin.

1": 1 saniye boyunca
5": 5 saniye boyunca
30": 30 saniye boyunca
ışık sensörüme yansısın ve fotoğraf çekilsin.

Burdan anlayacağınız üzere süre kısaldıkça perdenin hızı artar ve fotoğrafı daha hızlı biçimde çekersiniz.
Ve bu mantık doğrultusunda, süre kısaldıkça sensöre düşen ışık da azalır. Kafalar karıştığına göre hadi örneklere geçelim.

1/10
D8XqZAPScCtiBvWDOsXF2tg9h5hkPEN5A_paCjwhhkPKYfkMehhDLnUKiyqs-6oJbPgQZVS0jLqNd4txuJuDB2uZzFD-BSGI3FL70ibiSZO394lp_j6in7cif79-9eXQa1OYTRrm

1/45
iag3r-aaAHXVXpg56vnoVrVqYLrzBGcomm0fGZTHPxsomC9-Y8oNe3ywu5diz2W8NPI1mEOvRQgfFtF8zVBi0KkxChL4Sxcak-oh-iGMoTk8rNr8AQh6yM3Fhu6YMi0y2GfhCKxE

1/250
FbEyDWG0pRuuICudl5PXbud4DKg5NY1NaS3ttzEyj55nH-BRqxpzF4GkIFGbGCE7Trc8-P-2ks7BKVzFa4GgDo9bbdMKXNplwFj5DNeJB9-7OCfiGCqbPWOhSjI1krCi6deBuc3m


Gördüğünüz gibi ışığın sensöre düşeceği süre kısaldıkça haliyle ışık sensöre daha az çarptığı için fotoğraf karanlıklaştı. (Diğer tüm değerler sabit, sadece perde hızı değerleri ile oynanmıştır.)
Peki bu perde hızının tek olayı ışığın süresi mi? yada ışığın ne kadar süre ile sensöre geleceği pratikte ne işe yarıyor?
Perde hızının asıl olayı adından da anlaşıldığı üzere harekettir.
Örneğin, bir ralli aracı tümsekte zıplayacak ve siz bunu havada fotoğraflamak istiyorsunuz. Eğer 1" (1 Saniye) de çekerseniz, o araba çoktan zıplar yere iner ve sizin fotoğrafınızda kayık araba olduğu bile belli olmayan bir poz çıkar.
Fakat aynı aracı tam tümsekten zıpladığında 1/4000 (saniyenin 4000de 1i) de çekerseniz, o aracın jantları bile sabit bir şekilde duracaktır. Bu örnekler çoğaltılabilir, su damlacıkları, kuşlar, sporcular, pervaneler. Gelin birlikte fotoğraflar ile pervane örneği üzerinden gidelim.

1" / f16 / ISO:100
1EULofbB7jq-fc8doYy1CiOllrmNnAD5-haogQjjWCVARqN21BAFLsiep9sH7nP0mKQx9FyxPLtbk96BkcE6DkA-ZjWySXpHlWKJVBS4GJijPlY-yQB4gawAdX6J6HLTRNqjiPB1

1/250 / f4 / ISO:800
ElbcDHjo_66QkpWYir2kj6YOR4y8LLM0GQYYRnpLuS9wTI5yTH0Pc3aQJvubfKGCM7uafurs9G8NXNRKihAKYDGadjPmiqlnExTZ9zSTGU9gfP53fUp-wW1CNkUg6cE_oeY49D8Z

1/4000 / f2.8 / ISO:6400
K_piLJBrmRbOBZTn_MVvFD1kWc6ou_ilUc4WAgeif0ywuDt4IcBU98ZCiVJ0Gi3Oijak3heEdcvKunoGhVrpzd-o0Olk8DV4AdSpkgRS0LmLiG4W-hikMHr-zILn7Qjt5tf3Cvh6

Eğer pervaneye dikkat ederseniz, süre kısaldıkça hareketi daha iyi yakalıyoruz. Fotoğrafı daha kısa sürede pozluyoruz. Fakat neden ışık hala aynı diye soracak olursanız, diyafram ve iso değerleri ile oynadım, bu sebepten gördüğün gibi alan derinliği ve ISO'dan kaynaklı olan noise, kumlanma değişti.
Pozlama konusunda size basit örnekler vereyim ve gözünüzde canlansın.
Kısa pozlama adı üstünde sürenin kısa olması ile hareketi yakalamak maksadı ile çekilen fotoğraflardır. Kuşlar, spor müsabakaları, havaya atılan bir top, su dolu bir balonun patlatılma anı, hatta portrelerde de olabildiğince kısa pozlamalar tercih edilir, çünkü el veyahut modelin titremesinin önüne geçilmek istenir.
Uzun pozlama fotoğraflarına örnek olarak verilebilecekler ise, eminim çoğunuz trafikte akan araçların olduğu bir otoyolda sadece arka farların bir ışık hüzmesi şeklinde uzayıp gittiği fotoğraflardan görmüşsünüzdür, veya bir şelalenin akıyormuş gibi fotoğraflanmasına şahit olmuşsunuzdur. İşte bunlar uzun pozlamadır.
Örneğin bir otoyolda kameranızı sabitleyip, 15" lik pozlama süresi ile fotoğrafı çekerseniz, perde açılır ve 15 saniye boyunca hareket eden aracın ışıklarını sensöre yansıtır, sonuç olarak bir ışık hüzmesi elde edersiniz, bunu deneye yanıla çok rahatça öğrenebilirsiniz. Evde nasıl deneyebilirsiniz?
Kameranızı sabitleyin, Perde hızını 15" ye ayarlayıp deklanşöre basın, objektifin önüne geçip elinizde bir fener ile şekiller çizin. Perde iniş sesini duyduğunuzda, ekranda sadece çizmiş olduğunuz şekli göreceksiniz. Tabi ortamdaki ışık koşuluna göre diyaframınızı da ayarlamanız gerekiyor. 15" çok uzun bir süre olduğu için diyaframı genelde f11 ve üzeri değerlerde tutmanız yani kısmanız gerekecektir, aksi taktirde içeri alacağı ışık miktarı artacağından bembeyaz bir görüntü elde edersiniz.
Bu iki terim fotoğrafın oluşmasındaki temel değerlerdir.

ISO
ISO analog makineler zamanında ASA olarak da adlandırılan, Işığa Duyarlılık seviyesidir. Diğer terimlere göre nispeten anlaması çok daha kolaydır. Değer arttıkça sensörün ışığa duyarlılığı artar ve fotoğraf daha aydınlık olur. Fakat bu değeri arttırdıkça noise olarak adlandırılan, kumlanma, çamurlanma miktarı artar ki bu da istemediğimiz bir şeydir. Bu sebepten ISO değerini olabildiğince az tutup, bir destek elemanı olarak diyafram ve perde hızı değerlerini girdiğimizde fotoğraf karanlık çıkar ise destek elemanı olarak isoyu çağırıp biraz ışık ekleriz. Kısa örnekler ile bakalım

ISO: 1600
i3tCY6z3P4YYyziXgVjcIszIK7lTK6FISguvHuJH6ftmm16O583mPWR--Upo6PQz4a_tjjOD_m4FhUpCNaipN2MAINivLFk8mFzZ2Bhn1gn7SXvS8E-QPEzybZi_IXCoAlxznr_M

ISO: 6400
JIPXdA1mo-fMVlBmh17GqBj3kWXyiq4S5wZl1fIH5BGgiCdHyoG80U1JrOx5NvUrmbpCG3ITZYFZigpk3RAFBZBTwqHPpt0-YBFV-zTmSvyj0R_mb9aQoDulQ-zitVGcXAf35V5C

Gördüğünüz gibi ISO değerini arttırdıkça ışığa duyarlılık artıyor, dolayısı ile fotoğraftaki ışık artıyor. Fakat buradaki örneklerde kumlanmayı çok fazla gözle gözlemleyemiyorsunuz. Şimdi diğer değerler ile oynayarak ISO kullanımının asıl sıkıntısı olan kumlanmayı örneklerle görelim.

ISO:100 / f4 / 1/20
f2-xR8n98hPxFKDLVk-dpEJjsFem3FgMj9mD_6Q5tbiGEy_sWYLhXAi5oUDqyKHC8oZd6ylC9ePLyRwJDLnEP_JLiKnFDaWAY7h19Ir-rf7EaQqYnVmekPTp0t07kwWL9EPxdSgE

ISO: 1600 / f4 / 1/500
vRoaMHGFBLmXvnO8Er5ZhIL_0xLT_zmCdQ9ya25Yg9qegvMa89r5WHiwO-eEFx8QAASLqUnxf15lhLjAGtbtygXyL8lVLoM3toToK4Ez9KCY5tQtHBOIjWCV-fcyfN-IDefV0I5w

ISO: 25600 / f4.5 / 1/4000
WfkaWT99C4Z6Rk7wOGygk1_vltUGcfCbXiY3ulY5lGK3ukRmU3YQKYCKEnGYYuQArS_WfyqEo22hmYtc8w83ggiyRGDEo-KnGz1YV59HewUecQLMi47CLFEbGPc7w3zhOKbpwyhM

Diğer değerler ile oynayarak ışığı sabit tuttum, ve ISO nun fotoğraf üzerindeki noise etkisini gördük. ISO en son çare olarak kullanılmalıdır. Ralli örneğinden gidelim.

Hava kapalı, ralli aracını tümsekten zıpladığında havada fotoğraflayacaksınız. Fakat 1/2000-1/4000 ile çektiğinizde fotoğraf karanlık çıkıyor, e diyaframı 2.8 yapsanız, bu kez aracın her yeri net olmayacak. diyaframı 4-5.6 kullanmak istiyorsunuz, veya 2.8 yapsanız da karanlık çıkıyor ışık yetmiyor, işte burada devreye iso giriyor, son çare olarak isoyu arttırıp istediğiniz aydınlıkta bir fotoğrafa ulaşıyorsunuz.

Fotoğrafa ilk başladığımda kafamı kurcalayan bu 3 terimi ben örnekler üzerinden anlamış ve deneme yaparak 1 günde öğrenmiştim. Sizler de 1 gün içerisinde sadece deneme yanılma yaparak hepsinin ne işe yaradığını basitçe öğrenebilirsiniz. Biraz alıştıktan sonra zaten tıpkı araba kullanmak gibi beyniniz bu değerleri otomatik olarak ayarlamaya başlayacaktır, sizin odaklanmanız gereken daha önemli şeyler olacaktır (kompozisyon, kadraj gibi). Elimden geldiğince anlatmaya çalıştım, forumun bi nimeti olarak bu terimler hakkında aklınıza takılan her hususu lütfen konuya cevap olarak yazın ki, hem siz hem de fotoğrafa gönül vermiş diğer kişiler faydalanabilsin. Ben de bilgim dahilinde her türlü soruna çözüm olmaya çalışacağım.

1tik.net'in fotoğraf-video bölümü ve bu bölümün ilk başlığı hayırlı olsun, diğer konuları açtıkça konular arası linklemeler yapacağım, ve merak ettiğiniz terime tıkladığınızda ilgili konuya gideceksiniz.

Işığınız bol olsun, iyi forumlar.
 

Ekli dosyalar

  • Size-of-Aperture-Chart.jpg
    Size-of-Aperture-Chart.jpg
    154.5 KB · Görüntüleme: 5
  • 400_ISO_60_0001.jpg
    400_ISO_60_0001.jpg
    58.5 KB · Görüntüleme: 5
  • 400_ISO_60_0005.jpg
    400_ISO_60_0005.jpg
    61.3 KB · Görüntüleme: 5
  • 400_ISO_60_0009.jpg
    400_ISO_60_0009.jpg
    50.7 KB · Görüntüleme: 4
  • f11.jpg
    f11.jpg
    69.3 KB · Görüntüleme: 4
  • f5.6.jpg
    f5.6.jpg
    61.3 KB · Görüntüleme: 4
  • f2.8.jpg
    f2.8.jpg
    54 KB · Görüntüleme: 4
  • Size-of-Aperture-Chart.jpg
    Size-of-Aperture-Chart.jpg
    67.2 KB · Görüntüleme: 4
  • 1-10.jpg
    1-10.jpg
    58.5 KB · Görüntüleme: 4
  • 1-45.jpg
    1-45.jpg
    56.7 KB · Görüntüleme: 4
  • 1-250.jpg
    1-250.jpg
    40.6 KB · Görüntüleme: 4
  • 1-16-100.jpg
    1-16-100.jpg
    74.7 KB · Görüntüleme: 4
  • 250-4-800.jpg
    250-4-800.jpg
    58 KB · Görüntüleme: 4
  • 4000-28-6400.jpg
    4000-28-6400.jpg
    61.5 KB · Görüntüleme: 4
  • 1600.jpg
    1600.jpg
    62.8 KB · Görüntüleme: 4
  • 6400.jpg
    6400.jpg
    66.5 KB · Görüntüleme: 4
  • 4 1-20 100.jpg
    4 1-20 100.jpg
    60.2 KB · Görüntüleme: 4
  • 4 1-500 1600.jpg
    4 1-500 1600.jpg
    59 KB · Görüntüleme: 4
  • 45 1-4000 12800.jpg
    45 1-4000 12800.jpg
    81.6 KB · Görüntüleme: 4

paşa

Kayıtlı Kullanıcı
Katılım
5 Şub 2020
Mesajlar
154
Tepkime puanı
471
Puanları
63
Konum
Ankara
Web sitesi
1tik.net
Hoca özetlersek
Diyafram: negatif-pozitif film yüzeyine yada sensör üzerine düşecek olan ışık miktarını ve net alan derinliği belirler ...
Estantane : Diyaframdan gecen ışığın negatif-pozitif film yüzeyine yada sensör üzerine ne kadar süreyle etkileyecegini belirler...
Diyafram ve Estantane arasında ters orantı vardır...
ASA-İSO değerini unutmamak kaydıyla...
Yüreğinize sağlık...
 
Son düzenleme:

progela

Kayıtlı Kullanıcı
Katılım
4 Mar 2020
Mesajlar
16
Tepkime puanı
9
Puanları
3
Konum
Eskişehir
Web sitesi
www.progela.com
Hocam elde çekimler için enstantane değeri maximu kaç olmalı, titreme ne zaman başlar, ortalama olarak
 

paşa

Kayıtlı Kullanıcı
Katılım
5 Şub 2020
Mesajlar
154
Tepkime puanı
471
Puanları
63
Konum
Ankara
Web sitesi
1tik.net
Hocam elde çekimler için enstantane değeri maximu kaç olmalı, titreme ne zaman başlar, ortalama olarak


Enstantane 1/30 , 1/15 , 1/8 ,1/4 ... tripot ile , (1/60) dahil de edilebilir...
 
5,683Konular
16,874Mesajlar
9,750Kullanıcılar
obbproSon üye
Üst