1996'da chemtrail komplo teorisi, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ne uçaklardan "A.B.D. nüfusunun üzerine ne olduğu bilinmeyen maddeler püskürtmesi" ve böylece "garip yoğunlaşma izi desenleri meydana getirmesi" ile suçlanmasıyla yayılmaya başladı.[4][11] ABD Hava Kuvvetleri, bu suçlamaların kısmen kendi Havacılık Üniversitesi tarafından hazırlanan Kuvvet çarpanı olarak hava durumu: 2025'te hava durumuna sahip olmak (İngilizce: Weather as a Force Multiplier: Owning the Weather in 2025) adlı makaleden dolayı körüklendiğini ileri sürdü.[12][13] Makale, bir askerî direktife cevap olarak ve 2025'te askerî üstünlüğü sağlamayı amaçlayan istikbaldeki stratejik hava durumu değiştirme sistemini ana hatlarıyla ortaya koymak için sunulmuş ve "gelecekteki durumlar/senaryoların hayalî temsili" ("İngilizce: fictional representations of future situations/scenarios") olarak bilinir.[13] Hava Kuvvetleri, ayrıca makalenin "mevcut askerî politika, uygulama veya imkânları yansıtmadığı"nı ve "hava durumunu değiştirme yönelik herhangi bir deneyin yapmadığını, bu gayeyi hedefleyen programların yürütmediğini ve gelecekte de böyle planların olmadığını" açıkladı.[4][14] Buna ilaveten Hava Kuvvetleri, "'Chemtrail' şakasının incelenip birçok kabul görmüş ve akredite edilmiş üniversite, bilimsel kuruluş ve önemli yayınlarca reddedildiğini" ifade etmiştir.[4]
İngilizce: Skeptical Inquirer 'de yayınlanan bir makale, komplo teorisinin ilk olarak 1990'larda William Thomas gibi "araştırmacı gazeteciler"ce yayılmaya başlandığını ve sonra Art Bell'in gece yarısı şovunda tanıtıldığını yazar.[6] Bu teorisi ana medyaca ender olarak konu edilir, edilince de hükûmet karşıtı paranoyaya örnek teşkil eder.[3]
Birleşik Krallık'ta çevre, gıda ve kırsal işler devlet bakanına "uçak chemtrail'lerinin kirletici sonuçları konusunda ne gibi araştırmalar yapıldığı" sorulduğunda "Bakanlık, chemtrail'ler bilimsel olarak kabul edilmiş bir fenomen olmadığından bu konuda araştırma yapmamaktadır" şeklinde cevaplandırılmış ve o çalışmanın "chemtrail'lerin nasıl meydana geldiğini ve atmosfer üzerindeki etkilerini anlamak için yapıldığı"nı bildirilmiştir.[11][15]
Endişeli Kanadalıların "havadan ilaçlamada kullanılan kimyevî maddeler, Kanadalıların sağlığını olumsuz etkiliyor" dilekçesine cevaben Hükûmet Konağı Lideri (İng. İngilizce: Government House Leader) şöyle demiştir: "Kanada hava sahasında havadan ilaçlama yapıldığı konusunda bilimsel ya da başka şekilde hiçbir hatırı sayılır delil mevcut değildir. 'Chemtrails' kelimesi popülerleşmiş bir ifade olup varlığını teyyit edecek hiçbir bilimsel delil yoktur."[16][17][18][19] Parlamento başkanı devamla "dilekçeyi imzalayanların normal uçak yoğunlaşma izlerini, yani yoğuşma izleri gördüklerine inanıyoruz" demiştir.[16]
Bilim insanları ve federal kurumlar, chemtrail'lerin varlığını devamlı reddederek izlerin sadece kalıcı yoğunlaşma izleri olduğunu ifade ettiler.[7] Chemtrail'lerin var olmadığı konusunda yapılan resmî açıklamalar, komplo teorisi yandaşlarını yıldırmamıştır.[11] Chemtrail komplo teorisinin muhtelif sürümleri İnternet üzerinden ve radyo programları ile yayılmıştır.[2] Komplo teorisini konu alan Web siteleri mevcut olup hükûmete karşı derin şüpheyle dolu olduğundan bilhassa sağ kesimce tercih edilmektedir.[3] 2011'de ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'da yapılan bir çalışmaya göre sorulanların %2,6'sı tamamen, %14'ü kısmen komplo teorisine inanmaktadır.[20][21] Chemtrail komplo teorisi yayıldıkça federal bürolar, vatandaşların kızgın çağrı ve mektuplarıyla dolup taştı.[7] İklim mühendisliğinde çalışan akademisyenlere chemtrail eylemcilerince tehditler yöneltildi, ayrıca sözel tacize de uğradılar.[21] Söylentileri gidermek için birkaç kurumun birden verdiği cevap 2000 yılı açıklama yazısı (İngilizce)20 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. olarak Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı (EPA), Federal Havacılık Kurulu (FAA), NASA ile NOAA tarafından yayınlanmış, bu adım birçok chemtrail inanıcısı tarafından hükûmetçe yapılış bir örtbasın başka bir delili olarak görülmüştür.[7]
İkilim Mühendisliği - Jeomühendislik alanında yüzlerce patent[24] olduğu iddia ediliyor. Chemtrail grupları bu patentlerin Hava Modifikasyonu kapsamında yürütülen operasyonlar ile bağlantılı olduğunu düşünüyor. Söz konusu patentleri yalanlayan veya doğrulayan herhangi bir bilimsel açıklama yapılmamışken, ilgili gruplar bu patentlerin Chemtrail ile doğrudan ilişkili olduğunu savunuyor. 07.11.1966 Tarih ve 10A Sayılı Hava Durumunu Değiştirme Çalışmalarına Yönelik Tavsiye Edilen Ulusal Program[25] başlıklı raporda; kurumların yürütmekte olduğu hava durumunu değiştirme faaliyetleri; hava durumunu değiştirme kapsamında geleceğe yönelik planlamaları; kurumlar arası ilişkiler; bu alandaki araştırmalarda sorumlulukların kurumlar arasında paylaşımı gibi konulara yer verilmiştir. Rapor, Komite tarafından etraflıca değerlendirilmiş ve onaylanarak Bilim ve Teknoloji Federal Konseyi’ne sunulmuştur.

Bir Boeing 747 prototipinde balast variller. Uçuş test varillerinin fotoğraflarını bazen chemtrail uçaklarını gösterdiği söylenir.
Uçuş testi gayesiyle yolcu bölmesine yerleştirilmiş varillerin aerosol ilaçlama sistemleri olduğu iddia edilmiştir. Varillerin asıl gayesi, kargo ya da yolcuları test edilmekte olan uçakta simülasyonu olup bunun için su ile doldurulmuşlardır. Bu su, her zaman varilden varile pompalanarak uçuş esnasında muhtelif çekim merkezleri ile nasıl uçtuğunu test edilebilir.[26]
2007'de Jim Marrs, Louisiana televizyonunun bir raporunu chemtrail'ler için bir delil olarak göstermiştir. Raporda içinde sözde chemtrail maddelerinin bulunduğu bir crosshatch'in altındaki havada tehlikeli seviyede baryum bulunmuş olduğu yazılıdır: Ölçülen milyonda 6,8 birim, ABD'nin en yüksek millî tavsiye sınırının üç katıdır. Fakat akabinde bahsedilen çekimin analizi yapıldığında aletlerin kötü kullanıldığı ve okunan değerlerin 100 katı fazla gösterildiği anlaşılmıştır. Kısacası burada ölçülen baryum değerleri hem emin, hem de normaldi.[5]
Mayıs 2014'te İnternet üzerinden çok çabuk yayılan ve sisli bir gecede inişe geçen bir yolcu uçağını gösteren bir video, sözde chemtrail'ler yayıyordu.[27] [[Discovery News|İngilizce: Discovery News]], kanat arkasında oturan yolcuların açık ve seçik olarak yapılan sözde ilaçlamayı görebileceklerini, bunun da gizliliği ihlal edeceğini, iddia edilen kimyevî yayılmanın sis dolayısıyla görünebilen hâle gelmiş normal kanat hava türbülansları olduğunu söyledi.[27]
2001'de ABD Kongresi üyesi Dennis Kucinich, H.R. 2977 (107.) 2001'in Uzay Koruma Kanunu tasarısını takdim etti. Uzay'da silahların konuşlandırılmasını kalıcı olarak yasaklayan bu tasarıyla chemtrail'ler de "egzotik silahlar" kapsamına alındı.[28][29][30] Komplo teorisi taraftarları, chemtrail'leri doğrudan zikretmekle resmî hükûmetin onların varlıklarını kabul ettiği şeklinde yorumladı.[31][32] Şüpheciler, aynı tasarının "dünyadışı silahlar" ve "çevreci, iklimsel ve tektonik silahlar"ı da zikrettiğine işaret ederler.[33] Tasarı, Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı'nca uygun olmadığı şeklinde değerlendirildi ve komitede kaldı;[34] Kucinich'in akabinde Uzayı Koruma Kanunu'nu kongreye kabul ettirmek için yaptığı üç teşebbüsündeki metinlerde artık chemtrail'ler zikredilmiyordu.

1940'ların başlarında pervaneli uçaklardan çıkan yoğunlaşma izleri
Yoğunlaşma izleri (İng. İngilizce: contrails), "yüksek irtifada seyreden bir roket ya da uçak tarafından havada yapılan yoğunlaşmış su buharı izlerdir."[4] İngilizce: Chemtrail kelimesi, "İngilizce: chemical" (kimyevî) ve "İngilizce: trail" (iz) kelimelerin bitiştirilmesiyle oluşmuş bileşik bir kelimedir.[8] Bu izler, pistonlu ya da jet motorlarının normal olarak yaydıkları su buharının yüksek irtifalarda yoğunlaşması sonucu bulutlaşmayla meydana gelirler. Yoğunlaşma izleri, motorlardan çıkan sıcak ve nemli havanın soğuk havayla karışması sonucu oluşurlar, yok olma hızları da tamamen hava durumu ve yüksekliğe bağlıdır. Atmosferde doyum noktasına yakın durumda yoğunlaşma izleri bir süre görünmeye devam edebilir. Aksine atmosfer kuruysa yoğunlaşma izi hızlıca kaybolacaktır.[4]

Egzoz gazları ve emisyonu

Kanat ucu yoğunlaşma izleri
Atmosfer bilimcilerinin araştırmalarına göre yoğunlaşma izlerinin saatlerce havada görünmesi normal olduğu gibi onların sirüs bulutlarına dönüşmesi de onların normal karakteristiği olarak görülüyor. Yoğunlaşma izlerindeki muhtelif ebatlardaki buz kristalleri farklı hızlarla yere doğru düştüklerinden yoğunlaşma izleri dikey olarak yayılır. Değişik yüksekliklerdeki rüzgâr hızının farklılığı (wind shear), yoğunlaşma izlerinin gökyüzünde kilometrelerce yayılmasına sebep olur. Bu mekanizma, sirrüs unkinus bulutlarının oluşmasına benzemektedir. 7600 ila 12200 metre arasındaki yoğunlaşma izleri, "neredeyse katılaşmış" girift bir kumaş gibi olurlar.[35] İzlerin lateral hızı saatte birkaç kilometre olabilir. Yeteri kadar hava trafiği olması hâlinde yoğunlaşma izlerinin tamamen kapalı bir gökyüzünü oluşturarak her izin buz oranını arttırması ve bu durumun saatlerce böyle kalması mümkündür.[36]
Atmosfer fenomenleri uzmanları chemtrail'lerin mevcut olmadığını, onlara atfedilen özelliklerin sadece yoğunlaşma izlerinin Güneş ışığı, sıcaklık, dikey ve yatay wind shear'ler ve uçakların irtifalarındaki değişik nem oranlarından dolayı farklı şekiller alan izlerin özellikleri olduğunu söylerler.[2][4][7][9][31] ABD'de gökte Millî Hava Sahası Sistemi'nin uçuş koridorlarında meydana gelen bu tabii kafes gibi desenler, crosshatch şeklinde izler bırakma eğilimindedir. Genelde üst üste gelen bu izlerin aynı irtifada olup olmadığını yerden ayırt etmek zordur.[4] 2000 yılında chemtrail'ler konusundaki heyecan üzerine EPA, FAA, NASA ve NOAA tarafından ortaklaşa yayınlanan açıklama yazısında yoğunlaşma izlerinin meydana gelişi bilimsel olarak detaylı biçimde açıklanıyor, onların sıcaklık ve iklim üzerinde bilinen ve başka muhtemel etkileri açıklanıyor.[14] ABD Hava Kuvvetleri de bir açıklama yazısı yayınlayarak 1953'ten beri gözlenip incelendiği şekliyle yoğunlaşma izleri fenomenini açıklar. Yazı, ayrıca chemtrail teorilerini delillerle daha doğrudan reddederek bu teorinin bir oyun olduğunu tespit edip delillerle chemtrail'lerin mevcut olmadığını ispatlar.[4][7]

Airbus A340 ve çok daha eski Boeing 707 ile yoğunlaşma izleri testi yapılırken[4]
NASA'nın Virginia'nın Hampton şehrinde bulunan Langley Araştırma Merkezi atmosfer bilimcilerinden Patrick Minnis'in "Eğer bu kişilerin yanlışını ortaya koymaya çalışırsan 'Eh, sen de sadece bu komplonun bir parçasısın' cevabını alırsın" dediği "USA Today" gazetesine zikredilmektedir.[2]
Yolcu uçaklarının yoğunlaşma izlerinin iklim mühendisliği için kullanılabilirliği incelenmiş, fakat genelde bunun için münasip olmadığı anlaşılmıştır.[37]
Chemtrail'lerin varlığı teorisi taraftarları bu fenomeni saatlerce devam eden ve çaprazlama ya da paralel desenleriyle zamanla birleşip büyük bulutlar teşekkül ettiren akımlar olarak nitelendirirler. Taraftarları görünür renkli tayfların varlığını, bir bölgede izlerin fevkalade şekilde yoğunlaşmasını veya işaretsiz ya da askerî uçakların tipik olmayan yer ya da yüksekliklerde bıraktıkları kalıcı izleri chemtrail belirtisi olarak görürler.[2][7][9][31][38][39]
Astronom Bob Berman, chemtrail komplo teorisini Occam'ın tıraş bıçağını uygulayamamanın bir örneği olarak görür: İzlerin donmuş su buharından meydana geldiğini ileri süren ve uzun zamandan beri kabul görmüş "basit çözüm"ü kabulleneceğine "komplo teorisi Web siteleri bu fenomenin on yıl önce başladığını, karanlık bir plan çerçevesinde kendi çocuklarını zehirlemek için 40.000 yolcu uçağı pilotu ve hava trafik kontrolcüsünün dahil olduğunu ileri sürer."[40]
İngilizce: Skeptical Inquirer 'de yayınlanan bir makale, komplo teorisinin ilk olarak 1990'larda William Thomas gibi "araştırmacı gazeteciler"ce yayılmaya başlandığını ve sonra Art Bell'in gece yarısı şovunda tanıtıldığını yazar.[6] Bu teorisi ana medyaca ender olarak konu edilir, edilince de hükûmet karşıtı paranoyaya örnek teşkil eder.[3]
Birleşik Krallık'ta çevre, gıda ve kırsal işler devlet bakanına "uçak chemtrail'lerinin kirletici sonuçları konusunda ne gibi araştırmalar yapıldığı" sorulduğunda "Bakanlık, chemtrail'ler bilimsel olarak kabul edilmiş bir fenomen olmadığından bu konuda araştırma yapmamaktadır" şeklinde cevaplandırılmış ve o çalışmanın "chemtrail'lerin nasıl meydana geldiğini ve atmosfer üzerindeki etkilerini anlamak için yapıldığı"nı bildirilmiştir.[11][15]
Endişeli Kanadalıların "havadan ilaçlamada kullanılan kimyevî maddeler, Kanadalıların sağlığını olumsuz etkiliyor" dilekçesine cevaben Hükûmet Konağı Lideri (İng. İngilizce: Government House Leader) şöyle demiştir: "Kanada hava sahasında havadan ilaçlama yapıldığı konusunda bilimsel ya da başka şekilde hiçbir hatırı sayılır delil mevcut değildir. 'Chemtrails' kelimesi popülerleşmiş bir ifade olup varlığını teyyit edecek hiçbir bilimsel delil yoktur."[16][17][18][19] Parlamento başkanı devamla "dilekçeyi imzalayanların normal uçak yoğunlaşma izlerini, yani yoğuşma izleri gördüklerine inanıyoruz" demiştir.[16]
Bilim insanları ve federal kurumlar, chemtrail'lerin varlığını devamlı reddederek izlerin sadece kalıcı yoğunlaşma izleri olduğunu ifade ettiler.[7] Chemtrail'lerin var olmadığı konusunda yapılan resmî açıklamalar, komplo teorisi yandaşlarını yıldırmamıştır.[11] Chemtrail komplo teorisinin muhtelif sürümleri İnternet üzerinden ve radyo programları ile yayılmıştır.[2] Komplo teorisini konu alan Web siteleri mevcut olup hükûmete karşı derin şüpheyle dolu olduğundan bilhassa sağ kesimce tercih edilmektedir.[3] 2011'de ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'da yapılan bir çalışmaya göre sorulanların %2,6'sı tamamen, %14'ü kısmen komplo teorisine inanmaktadır.[20][21] Chemtrail komplo teorisi yayıldıkça federal bürolar, vatandaşların kızgın çağrı ve mektuplarıyla dolup taştı.[7] İklim mühendisliğinde çalışan akademisyenlere chemtrail eylemcilerince tehditler yöneltildi, ayrıca sözel tacize de uğradılar.[21] Söylentileri gidermek için birkaç kurumun birden verdiği cevap 2000 yılı açıklama yazısı (İngilizce)20 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. olarak Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı (EPA), Federal Havacılık Kurulu (FAA), NASA ile NOAA tarafından yayınlanmış, bu adım birçok chemtrail inanıcısı tarafından hükûmetçe yapılış bir örtbasın başka bir delili olarak görülmüştür.[7]
Bu konudakı inançlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Chemtrail komplo teorisini müdafileri, chemtrail'lerin yoğunlaşma izlerinden havada uzun kalışlarıyla ayırdedildiklerini ifade ederek chemtrail'lerin uçaklarca bırakılan ve havada yarım gün kadar kalan veya sirrüs-benzeri bir buluta dönüşen izler olduğunu ileri sürerler.[3] Müdafiler, 1995'ten sonra yoğuşma izlerinin farklı bir kimyasal bileşimi olduğunu ve gökyüzünde daha uzun kaldıklarını iddia ettiler; savunucular, hiçbir zaman uzun süreli yoğuşma izlerini gösterip II. Dünya Savaşı'na kadar geriye uzanan fotoğrafların varlığını asla kabul etmediler.[6] Bâzı kaynaklarda kimyevî maddelerin baryum ve alüminyum tuzları, polimer elyafları, toryum veya silisyum karbür olduğu ifade edilir.[7] Başka kaynaklar, HAARP tabanında büyük çaplı elektromanyetik süper silahlar programı için gökyüzünün elektrik akımını ileten maddeler bırakıldığını iddia eder.[22] Komploya inananlar, chemtrail'lerin zehirli olduğunu söyler,[23] fakat muhtelif teori yandaşlarınca gösterilen sebepler askerî silah testinden kimyevî nüfus kontrolüne ya da iklim kontrolüne kadar çok farklıdır.[1]İkilim Mühendisliği - Jeomühendislik alanında yüzlerce patent[24] olduğu iddia ediliyor. Chemtrail grupları bu patentlerin Hava Modifikasyonu kapsamında yürütülen operasyonlar ile bağlantılı olduğunu düşünüyor. Söz konusu patentleri yalanlayan veya doğrulayan herhangi bir bilimsel açıklama yapılmamışken, ilgili gruplar bu patentlerin Chemtrail ile doğrudan ilişkili olduğunu savunuyor. 07.11.1966 Tarih ve 10A Sayılı Hava Durumunu Değiştirme Çalışmalarına Yönelik Tavsiye Edilen Ulusal Program[25] başlıklı raporda; kurumların yürütmekte olduğu hava durumunu değiştirme faaliyetleri; hava durumunu değiştirme kapsamında geleceğe yönelik planlamaları; kurumlar arası ilişkiler; bu alandaki araştırmalarda sorumlulukların kurumlar arasında paylaşımı gibi konulara yer verilmiştir. Rapor, Komite tarafından etraflıca değerlendirilmiş ve onaylanarak Bilim ve Teknoloji Federal Konseyi’ne sunulmuştur.
Chemtrail'ler için yanlış delil[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir Boeing 747 prototipinde balast variller. Uçuş test varillerinin fotoğraflarını bazen chemtrail uçaklarını gösterdiği söylenir.
Uçuş testi gayesiyle yolcu bölmesine yerleştirilmiş varillerin aerosol ilaçlama sistemleri olduğu iddia edilmiştir. Varillerin asıl gayesi, kargo ya da yolcuları test edilmekte olan uçakta simülasyonu olup bunun için su ile doldurulmuşlardır. Bu su, her zaman varilden varile pompalanarak uçuş esnasında muhtelif çekim merkezleri ile nasıl uçtuğunu test edilebilir.[26]
2007'de Jim Marrs, Louisiana televizyonunun bir raporunu chemtrail'ler için bir delil olarak göstermiştir. Raporda içinde sözde chemtrail maddelerinin bulunduğu bir crosshatch'in altındaki havada tehlikeli seviyede baryum bulunmuş olduğu yazılıdır: Ölçülen milyonda 6,8 birim, ABD'nin en yüksek millî tavsiye sınırının üç katıdır. Fakat akabinde bahsedilen çekimin analizi yapıldığında aletlerin kötü kullanıldığı ve okunan değerlerin 100 katı fazla gösterildiği anlaşılmıştır. Kısacası burada ölçülen baryum değerleri hem emin, hem de normaldi.[5]
Mayıs 2014'te İnternet üzerinden çok çabuk yayılan ve sisli bir gecede inişe geçen bir yolcu uçağını gösteren bir video, sözde chemtrail'ler yayıyordu.[27] [[Discovery News|İngilizce: Discovery News]], kanat arkasında oturan yolcuların açık ve seçik olarak yapılan sözde ilaçlamayı görebileceklerini, bunun da gizliliği ihlal edeceğini, iddia edilen kimyevî yayılmanın sis dolayısıyla görünebilen hâle gelmiş normal kanat hava türbülansları olduğunu söyledi.[27]
2001'de ABD Kongresi üyesi Dennis Kucinich, H.R. 2977 (107.) 2001'in Uzay Koruma Kanunu tasarısını takdim etti. Uzay'da silahların konuşlandırılmasını kalıcı olarak yasaklayan bu tasarıyla chemtrail'ler de "egzotik silahlar" kapsamına alındı.[28][29][30] Komplo teorisi taraftarları, chemtrail'leri doğrudan zikretmekle resmî hükûmetin onların varlıklarını kabul ettiği şeklinde yorumladı.[31][32] Şüpheciler, aynı tasarının "dünyadışı silahlar" ve "çevreci, iklimsel ve tektonik silahlar"ı da zikrettiğine işaret ederler.[33] Tasarı, Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı'nca uygun olmadığı şeklinde değerlendirildi ve komitede kaldı;[34] Kucinich'in akabinde Uzayı Koruma Kanunu'nu kongreye kabul ettirmek için yaptığı üç teşebbüsündeki metinlerde artık chemtrail'ler zikredilmiyordu.
Chemtrail'ler ve yoğunlaşma izleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1940'ların başlarında pervaneli uçaklardan çıkan yoğunlaşma izleri
Yoğunlaşma izleri (İng. İngilizce: contrails), "yüksek irtifada seyreden bir roket ya da uçak tarafından havada yapılan yoğunlaşmış su buharı izlerdir."[4] İngilizce: Chemtrail kelimesi, "İngilizce: chemical" (kimyevî) ve "İngilizce: trail" (iz) kelimelerin bitiştirilmesiyle oluşmuş bileşik bir kelimedir.[8] Bu izler, pistonlu ya da jet motorlarının normal olarak yaydıkları su buharının yüksek irtifalarda yoğunlaşması sonucu bulutlaşmayla meydana gelirler. Yoğunlaşma izleri, motorlardan çıkan sıcak ve nemli havanın soğuk havayla karışması sonucu oluşurlar, yok olma hızları da tamamen hava durumu ve yüksekliğe bağlıdır. Atmosferde doyum noktasına yakın durumda yoğunlaşma izleri bir süre görünmeye devam edebilir. Aksine atmosfer kuruysa yoğunlaşma izi hızlıca kaybolacaktır.[4]

Egzoz gazları ve emisyonu

Kanat ucu yoğunlaşma izleri
Atmosfer bilimcilerinin araştırmalarına göre yoğunlaşma izlerinin saatlerce havada görünmesi normal olduğu gibi onların sirüs bulutlarına dönüşmesi de onların normal karakteristiği olarak görülüyor. Yoğunlaşma izlerindeki muhtelif ebatlardaki buz kristalleri farklı hızlarla yere doğru düştüklerinden yoğunlaşma izleri dikey olarak yayılır. Değişik yüksekliklerdeki rüzgâr hızının farklılığı (wind shear), yoğunlaşma izlerinin gökyüzünde kilometrelerce yayılmasına sebep olur. Bu mekanizma, sirrüs unkinus bulutlarının oluşmasına benzemektedir. 7600 ila 12200 metre arasındaki yoğunlaşma izleri, "neredeyse katılaşmış" girift bir kumaş gibi olurlar.[35] İzlerin lateral hızı saatte birkaç kilometre olabilir. Yeteri kadar hava trafiği olması hâlinde yoğunlaşma izlerinin tamamen kapalı bir gökyüzünü oluşturarak her izin buz oranını arttırması ve bu durumun saatlerce böyle kalması mümkündür.[36]
Atmosfer fenomenleri uzmanları chemtrail'lerin mevcut olmadığını, onlara atfedilen özelliklerin sadece yoğunlaşma izlerinin Güneş ışığı, sıcaklık, dikey ve yatay wind shear'ler ve uçakların irtifalarındaki değişik nem oranlarından dolayı farklı şekiller alan izlerin özellikleri olduğunu söylerler.[2][4][7][9][31] ABD'de gökte Millî Hava Sahası Sistemi'nin uçuş koridorlarında meydana gelen bu tabii kafes gibi desenler, crosshatch şeklinde izler bırakma eğilimindedir. Genelde üst üste gelen bu izlerin aynı irtifada olup olmadığını yerden ayırt etmek zordur.[4] 2000 yılında chemtrail'ler konusundaki heyecan üzerine EPA, FAA, NASA ve NOAA tarafından ortaklaşa yayınlanan açıklama yazısında yoğunlaşma izlerinin meydana gelişi bilimsel olarak detaylı biçimde açıklanıyor, onların sıcaklık ve iklim üzerinde bilinen ve başka muhtemel etkileri açıklanıyor.[14] ABD Hava Kuvvetleri de bir açıklama yazısı yayınlayarak 1953'ten beri gözlenip incelendiği şekliyle yoğunlaşma izleri fenomenini açıklar. Yazı, ayrıca chemtrail teorilerini delillerle daha doğrudan reddederek bu teorinin bir oyun olduğunu tespit edip delillerle chemtrail'lerin mevcut olmadığını ispatlar.[4][7]

Airbus A340 ve çok daha eski Boeing 707 ile yoğunlaşma izleri testi yapılırken[4]
NASA'nın Virginia'nın Hampton şehrinde bulunan Langley Araştırma Merkezi atmosfer bilimcilerinden Patrick Minnis'in "Eğer bu kişilerin yanlışını ortaya koymaya çalışırsan 'Eh, sen de sadece bu komplonun bir parçasısın' cevabını alırsın" dediği "USA Today" gazetesine zikredilmektedir.[2]
Yolcu uçaklarının yoğunlaşma izlerinin iklim mühendisliği için kullanılabilirliği incelenmiş, fakat genelde bunun için münasip olmadığı anlaşılmıştır.[37]
Chemtrail'lerin varlığı teorisi taraftarları bu fenomeni saatlerce devam eden ve çaprazlama ya da paralel desenleriyle zamanla birleşip büyük bulutlar teşekkül ettiren akımlar olarak nitelendirirler. Taraftarları görünür renkli tayfların varlığını, bir bölgede izlerin fevkalade şekilde yoğunlaşmasını veya işaretsiz ya da askerî uçakların tipik olmayan yer ya da yüksekliklerde bıraktıkları kalıcı izleri chemtrail belirtisi olarak görürler.[2][7][9][31][38][39]
Astronom Bob Berman, chemtrail komplo teorisini Occam'ın tıraş bıçağını uygulayamamanın bir örneği olarak görür: İzlerin donmuş su buharından meydana geldiğini ileri süren ve uzun zamandan beri kabul görmüş "basit çözüm"ü kabulleneceğine "komplo teorisi Web siteleri bu fenomenin on yıl önce başladığını, karanlık bir plan çerçevesinde kendi çocuklarını zehirlemek için 40.000 yolcu uçağı pilotu ve hava trafik kontrolcüsünün dahil olduğunu ileri sürer."[40]